[από την Εισαγωγή μου στο Εικόνες Φυλακής]
επίσημη ρητορική και επανακοινωνικοποιητικά αδιέξοδα
Αποσπάσματα από συνεντεύξεις του Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Νικολάου Δένδια
[Στην εφημερίδα «Ελεύθερος» και στον δημοσιογράφο Ανδρέα Κάτσενο
http://www.ministryofjustice.gr/modules.php?op=modload&name=News&file=index&catid=&topic=3]
Οι φυλακές μπορούν να αναμορφωθούν ώστε να επιτελέσουν πραγματικά τον σωφρονιστικό τους ρόλο;
"Μόνο αν οι φυλακές επιτελέσουν πραγματικά τον σωφρονιστικό τους ρόλο, με εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και με ουσιαστική μέριμνα για την επανένταξή τους στο κοινωνικό σύνολο, μπορούμε να σταματήσουμε τον φαύλο κύκλο της εγκληματικότητας. Δυστυχώς, οι περισσότεροι κρατούμενοι αποφυλακίζονται για να επιστρέψουν πάλι στις φυλακές, μετά από μικρό χρονικό διάστημα. Με την λειτουργία της «Επανόδου», του εποπτευόμενου από το Υπουργείο Δικαιοσύνης φορέα, έχει γίνει ήδη το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της ομαλής κοινωνικής επανένταξης. Χρειαζόμαστε ένα άνοιγμα της κοινωνίας προς τους χώρους κράτησης και, αντίστροφα, ένα άνοιγμα των χώρων αυτών προς την κοινωνία"
Στην Απογευματινή [Ημερομηνία Αποστολής : 05/03/2009,
Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας για το άμεσο μέλλον για τις φυλακές και τους κρατούμενους;
«Είναι τεράστιο πρόβλημα ο υπερπληθυσμός στις φυλακές. Το αντιμετωπίζουμε με 7 νέα καταστήματα που παραδίδονται σύντομα. Δεν είναι όμως το μοναδικό πρόβλημα ο μεγάλος αριθμός των κρατουμένων. Το κατάστημα κράτησης από την πρώτη κιόλας ημέρα του εγκλεισμού θα πρέπει να προετοιμάζει τον κρατούμενο για μια αποφυλάκιση χωρίς επιστροφή. Δεν είναι δυνατόν να αποτελούν ‘‘αποθήκες ανθρώπων’’ οι φυλακές σήμερα, ούτε να απουσιάζει η σωφρονιστική διάσταση.
Εχουν γίνει πολλά τα τελευταία χρόνια από τους προκατόχους μου αλλά βλέπετε ότι αρκεί μια ‘‘αχίλλειος πτέρνα’’ για να φέρει τα πάνω κάτω. Τα 10 μέτρα που ήδη ανακοινώσαμε είμαι βέβαιος ότι θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση της πρόκλησης που συνιστά σήμερα για την πολιτεία η κατάσταση του σωφρονιστικού μας συστήματος».
Foucault, M. 1992, Επίσκεψη στις φυλακές Attica, Αθήνα: Ελευθεριακή κουλτούρα, σ. 7,8
Την εποχή που φτιάχτηκαν οι φυλακές του Ώγκμπουρν και της Φιλαδέλφειας, και οι οποίες χρησίμευσαν σαν υποδείγματα (με μάλλον μικρές αλλαγές μέχρι και σήμερα) για τις μεγάλες μηχανές εγκλεισμού, υπήρχε η πίστη ότι όντως κάτι παρήγαγαν: “ενάρετους” ανθρώπους. Σήμερα γνωρίζουμε, και η διεύθυνση είναι απόλυτα ενημερωμένη, ότι κάτι τέτοιο δεν παράγεται. Ότι δεν παράγεται απολύτως τίποτα. Ότι είναι απλά ζήτημα επιδέξιας ταχυδακτυλουργίας, ένας ιδιόρρυθμος μηχανισμός κυκλικού αποκλεισμού: η κοινωνία αποκλείει, στέλνοντας στη φυλακή ανθρώπους που ο εγκλεισμός αποσυνθέτει, συντρίβει, εξολοθρεύει φυσικά. Και τότε, μόλις αποσυντεθούν, η φυλακή τους αποκλείει “απελευθερώνοντάς” τους και στέλνοντάς τους πίσω στην κοινωνία. Και εκεί, η ζωή τους στη φυλακή, ο τρόπος που τους μεταχειρίστηκαν, η κατάσταση στην οποία βγήκαν, εξασφαλίζει το ότι η κοινωνία θα τους αποκλείσει ακόμα μια φορά, στέλνοντάς τους πίσω στη φυλακή, η οποία με τη σειρά της …
Foucault, M., Επιτήρηση και Τιμωρία
Αλλά υπήρξαν και εξεγέρσεις ενάντια στις πρότυπες φυλακές, στα ηρεμιστικά, στην απομόνωση, ενάντια στα ιατρικά ή εκπαιδευτικά συστήματα […] Εξεγέρσεις αντιφατικές ενάντια στην εξαθλίωση, αλλά και ενάντια στην άνεση, ενάντια στους φύλακες αλλά και ενάντια στους ψυχίατρους […] Επρόκειτο, όμως, καθαρά για εξεγέρσεις σε επίπεδο σωμάτων, ενάντια στο ίδιο το σώμα της φυλακής. Ήταν η υλική της πραγματικότητα στο μέτρο που λειτουργεί σαν όργανο και σαν φορέας της εξουσίας. Ήταν όλη αυτή η τεχνολογία της εξουσίας πάνω στο σώμα, που η τεχνολογία της "ψυχής" - εκείνη των παιδαγωγών, των ψυχολόγων και των ψυχίατρων - δεν κατορθώνει ούτε να συγκαλύψει, ούτε ν' αντισταθμίσει, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι η ίδια ένα από τα εργαλεία της (Φουκώ, 1976/ 1989:44)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου