Αριβάν Οσμάν Αμπντουλάχ
Είναι κάμποσες μέρες που διαβάζω για τον 29χρονο Κούρδο που βρίσκεται σε κώμα μετά τα επεισόδια στο λιμάνι της Πάτρας στις 3 Απρίλη. Η επίσημη εκδοχή του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και του Λιμενικού είναι ότι έπασχε από επιληψία και τραυματίστηκε μόνος του, η ανεπίσημη είναι ότι κακοποιήθηκε από άνδρες του Λιμενικού. Η εκδοχή αυτή μεταφέρθηκε στον τοπικό Τύπο ως "μαρτυρίες αλλοδαπών, χωρίς επίσημα έγγραφα που περιγράφουν κομάντος με στολές μπλε και παραλλαγής" [βλέπε σχετικά http://www.tvxs.gr/v9813]. Η επισήμανση σ' αυτό το κείμενο είναι δική μου, η επισήμανση της τεκμαιρόμενης αναξιοπιστίας των μαρτύρων συναρθρώθηκε αδιάρρηκτα με το γεγονός που μεταφέρθηκε ως είδηση στον τοπικό Τύπο.
Είτε ούτως είτε άλλως, το αποτέλεσμα δεν επηρεάζεται: Εσωτερική αιμορραγία, κώμα και η πρόγνωση των γιατρών είναι ότι δεν θα αναρρώσει ποτέ και ότι είτε θα παραμείνει σε κώμα είτε θα πεθάνει. Μετέωρος ως πρόσφυγας που δεν βρήκε πατρίδα, μετέωρος ως μη-πρόσωπο που δεν πρόλαβε να γίνει πολίτης.
Αριβάν Οσμάν Αμπντουλάχ. Δύσκολο το όνομά του. Πόσο μάλλον που έφυγε χωρίς επίσημα έγγραφα που θα τεκμηρίωναν ότι όντως υπήρχε ως Αριβάν Οσμάν Αμπντουλάχ.
Περισσότερο απ' όλα, λοιπόν, σήμερα θέλησα να γράψω το όνομά του, μιας και η κατάσταση στην οποία βρέθηκε μας έδωσε τον χρόνο να το μάθουμε. Για κάποιους άλλους (απροσδιόριστος ο αριθμός τους), ο χρόνος ήταν ελάχιστος ακόμα και στην περίπτωση που εντοπίζεται ο θάνατός τους κι αξιώνεται να γίνει είδηση, όπως για παράδειγμα κάποιος ακόμα ανώνυμος 23χρονος Αφγανός κρατούμενος, που βρέθηκε νεκρός στο κρατητήριο του Ελληνικού, κρεμασμένος από το σωλήνα του ντους στις τουαλέτες έχοντας χρησιμοποιήσει για βρόγχο τη φανέλα του [από το "Θανατηφόρες" συνθήκες κράτησης μεταναστών, http://www.tvxs.gr/v5400]
δολοφονικά χαντάκια (κοντά στην Πέτρου Ράλλη), επιθετικές ζαρντινιέρες, φανέλες, πεζοδρόμια και λοιπά επικίνδυνα για τη σωματική μας ακεραιότητα αξεσουάρ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΥπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα στην νεκρή κρατούμενη και τον νεκρό μετανάστη. Οι επίσημες εκδοχές απέδοσαν τον θάνατό τους στους ίδιους: Η Κατερίνα Γκουλιώνη πήρε ηρωϊνη, ο Αριβάν Οσμάν Αμπντουλάχ ήταν επιληπτικός. Κι εκεί κάπου θα μπορούσε να προκύψει το επόμενο ερώτημα: Και λοιπόν; Ακόμα κι έτσι να είναι, γιατί τους άφησαν να πεθάνουν αβοήθητοι;
ΑπάντησηΔιαγραφήΦοβάμαι ότι και στις δυο περιπτώσεις η επίσημη εκδοχή απαντάει στην δεσπόζουσα εικόνα του κρατούμενου ή του μετανάστη. Κι έτσι, ακόμα κι όταν αφήνει ερωτήματα, αυτά είναι ελάσσονα, όπως ελάσσονα πρόσωπα θεωρούνται τα θύματα γιατί, όπως σου έλεγα, υπάρχει μια διαδεδομένη στάση άρνησης να δεχτούμε αυτές τις πραγματικότητες όταν μάλιστα μας τις κρύβουν περίκλειστοι χώροι ή το γυαλί της τηλεόρασης ως "παράθυρο στον κόσμο"
άλλος ένας συνάνθρωπος στη χωματερή του "βαθέως" κράτους. οι λειτουργοί του πάντως μένουν ανέγγιχτοι και συνεχίζουν - η συγ-κίνηση ειλικρινής - αλλά φτάνει; γιατί ο νομικός κόσμος δεν αποκαλύπτει το modus operandi αυτών των "λειτουργών", που μόνο αναξιοπρέπεια προσδίδουν στον κατασταλτικό μηχανισμό, του οποίου το έργο στην πράξη το ακυρώνουν Κάνουν ζημιά, στο όνομα -άραγε- ποιου πράγματος και ποιας ιδέας / εμμονής;
ΑπάντησηΔιαγραφήworldcity
Μερικές φορές διαβάζουμε κάτι και, εκεί που δεν το περιμένουμε, ανοίγει ο δρόμος για την αναζήτηση μιας σειράς απαντήσεων. Κάτι τέτοιο μου συνέβη όταν διάβασα το βιβλίο του Bauman Σπαταλημένες Ζωές. Οι απόβλητοι της νεωτερικότητας, εκδόσεις Κατάρτι, 2005. Ίσως περιλαμβάνει ένα πλαίσιο απαντήσεων και για τα δικά σου ερωτήματα και, σίγουρα, πολύ πιο συνεκτικό από όποια απάντηση θα έδινα εγώ στον περιορισμένο χώρο ενός post. Τουλάχιστον να βρίσκουμε τροφή για σκέψη...
ΑπάντησηΔιαγραφή"Ξαφνικά οι μπάτσοι ξεπηδούν μέσα απ’ τους τοίχους. Είναι τα χαρτιά σου εντάξει; Έχεις άδεια για να ζήσεις;" (Hakim Bey, Αμεσοκρατία, (Immediatism), μτφ. Ζώης Πηγαδάς, Εκδόσεις Οξύ, Αθήνα 2000).
ΑπάντησηΔιαγραφήΑνεξάρτητα από χρωματισμούς (αριστερούς, δεξίους και ακραίους εκατέρωθεν) και προσωπικά αισθήματα κοινωνικής ευαισθησίας (κάτι σαν το σκουφί της δημοκρατίας στη Γαλλική Επανάσταση όπου δημοκράτης γινόταν όποιος φορούσε το συγκεκριμένο αξεσουάρ), υπάρχει θεσμοθετημένα μια διαδικασία που ονομάζεται "απέλαση".
Πριν προλάβουν να ενεργοποιηθούν οι συνειρμοί που παράγει η λέξη "απέλαση" σε ένα κείμενο που αναφέρεται στον κοινωνικό και βιολογικό θάνατο κάποιων συνανθρώπων μας (και με αυτό τον τρόπο καταχωρηθώ στους άσκουφους), να επισημάνω κάτι που σπάνια ακούγεται σε παρόμοιες συζητήσεις. Η "απέλαση" παραπέμπει σε μια διαδικασία σύμφωνη με τις βασικές ιδέες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μονομερώς και κακώς θεωρείται ότι πλήττει (ως ποινή) μόνον όσους ανθρώπους αναζητούν ελπίδα και καλύτερη τύχη μακριά από την πατρίδα τους, τις οικογένειές τους και την θρησκευτική τους πίστη. Όσο εμποδίζει τον στόχο κάποιων ανθρώπων, άλλο τόσο τους προστατεύει (προσοχή εδώ: ως θεσμοθετημένη διαδικασία σύμφωνη με τις διεθνείς συμφωνίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα) από την αοριστία που συνεπάγεται η μη εφαρμογή των κανόνων. Όταν πριν από δυο εβδομάδες ο Θ. Πάγκαλος ανέφερε αυτή τη λέξη, όλοι σχεδόν έσπευσαν να τον χαρακτηρίσουν ως αντίστοιχο του Άδωνι (και ο τελευταίος επίσης). Ο Θ. Πάγκαλος προφανώς γνωρίζει ότι το ελληνικό κράτος δεν απελαύνει όσους προέρχονται από χώρες που δεν συνορεύουν με την Ελλάδα. Αναρωτήθηκε κανείς όμως για ποιό λόγο το ελληνικό κράτος δεν προχωρά σε απελάσεις; Αναρωτήθηκε κανείς αν είναι νομότυπη και ασφαλής εκείνη η διαδικασία σύμφωνα με την οποία ομάδες ανθρώπων οδηγούνται πίσω στην Τουρκία μέσω ναρκοπεδίων μέσα στη νύχτα; Αναρωτήθηκε κανείς για ποιο λόγο άνθρωποι επιλέγουν να δεθούν κάτω από αυτοκίνητα ή να στοιβαχτούν σε ρεζερβουάρ (!) και στο εσωτερικό θέσεων αυτοκινήτων προκειμένου να προωθηθούν στην Ιταλία και από εκεί στην κεντρική Ευρώπη; Όλες αυτές οι απαντήσεις δεν μπορούν να δωθούν σε αυτό το σχόλιο.
Ας εξετάσουμε όμως ποιος εξυπηρετείται από την μη εφαρμογή της διαδικασίας της απέλασης και ποιες είναι οι συνέπειες.
Η Ελλάδα είναι η χώρα που βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες καταγωγής και στις χώρες προορισμού (πιστέψτε το, σπάνια η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισμού για τους χιλιάδες αφγανούς, κούρδους, ιρακινούς, ιρανούς, πακιστανούς κλπ) των μεταναστών. Για να επιστρέψει μέσω απέλασης κάποιος λαθρομετανάστης από το, πχ Αφγανιστάν στη χώρα του, το ελληνικό κράτος πρέπει να δαπανήσει περίπου 1200 ευρώ. Αν το ελληνικό κράτος ήθελε να είναι εντάξει με τους όρους των διεθνών συμφωνιών που έχει υπογράψει, η γεωγραφική του θέση θα του στοίχιζε πολύ ακριβά. Οπότε τι κάνει;
Αναγνωρίζει πολλούς από αυτούς που πιάνει χωρίς χαρτιά ως ανθρώπους που χρειάζονται πολιτικό άσυλο. Όχι ως οικονομικούς μετανάστες (που δεν μπορεί να τους δεχτεί όλους) αλλά ως πολιτικούς πρόσφυγες. Με αυτό τον τρόπο δεν χρειάζεται να τους απελάσει, διότι απαγορεύεται να απελαθεί κάποιος ο οποίος στη χώρα του μπορεί να θανατωθεί λόγω πολιτικών ή θρησκευτικών φρονημάτων. Και έτσι είναι το σωστό. Αλλά μια διαδικασία που βασίζεται σε καλές προθέσεις, πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι όταν η εφαρμογή είναι λάθος; Το ποσοστό χορήγησης πολιτικού ασύλου στην Ελλάδα το 2006 (αλλά και σήμερα επίσης), βάσει των αιτήσεων που είχαν υποβληθεί ήταν 0,05%. Πέντε άτομα στα χίλια γίνονται δηλαδή δεκτά στην Ελλάδα ως νόμιμοι πολιτικοί πρόσφυγες. Οι υπόλοιποι καταδικάζονται εμμέσως σε ένα ημι-νόμιμο/παράνομο νομικό καθεστώς. Σε ένα καθεστώς αναγνώρισης της μη-αναγνώρισης. Χιλιάδες άνθρωποι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα περιφέρονται σε πάρκα, πλατείες, λιμάνια, χωρίς να έχουν το δικαίωμα να εργαστούν, να νοικιάσουν σπίτι, χωρίς να έχουν το δικαίωμα να φύγουν από την Ελλάδα για μια άλλη χώρα της Ευρώπης ακόμα κι αν έχουν καταφέρει να βρουν τα χρήματα που απαιτούνται για τα νόμιμα εισιτήρια (θα απελαθούν προς την Ελλάδα αυτή τη φορά). Βρίσκονται φυλακισμένοι δηλαδή στη χώρα, περιμένοντας ένα αργοκίνητο σύστημα να εκδικάσει την υπόθεσή τους (αν το κάνει ποτέ)και γνωρίζοντας ότι η θετική έκβαση της υπόθεσής τους έχει απειροελάχιστες πιθανότητες (από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ μας έχουν βάλει χοντρό χέρι γι' αυτό).
Όλα αυτά τα γράφω, για να ξαναγυρίσω στην αρχική παραπομή της φράσης του Hakim Bey (είναι τα χαρτιά συο εντάξει; Έχεις άδεια για να ζήσεις;). Γιατί πέρα από τις λίγες αναλογικά (ευτυχώς) περιπτώσεις θανάτων ανθρώπων για τους οποίους είναι υπεύθυνο το ελληνικό κράτος (είτε γλύστρισαν κι έπεσαν είτε ξυλοκοπήθηκαν), η "χωματερή του βαθέους κράτους" δεν βρίσκεται πέρα από το καθημερινά αντιληπτό, μέσα σε κάποιο κελί ή σε ένα σκοτεινό δρομάκι στην Πάτρα (όπου οι μάρτυρες είναι είτε κρατικοί είτε αναξιόπιστοι). Η παραγωγή ανθρώπων που δεν έχουν δικαίωμα στη ζωή αφορά διαδικασίες για τις οποίες όλοι μας πληρώνουμε (75% Ε.Ε, 25% Ελληνικό Δημόσιο, στις πιο φθηνές περιπτώσεις) υπηρεσίες που λειτουργούν στο φως της ημέρας.