Περί μπουρδολογίας

Την απαξίωση του εναλλακτικού λόγου που εκφέρεται στη δημόσια αρένα "ως απομακρυνόμενου από το θέμα" αναπαράγει το πόνημα του καθηγητή Θάνου Βερέμη "Περί μπουρδολογίας", που δημοσιεύεται στην Καθημερινή. Θα έλεγα ότι την αναπαράγει εμβληματικά, εάν η αναφορά στο παράδειγμα των πανεπιστημίων δεν χαρακτηριζόταν από μια αποκαλυπτική φόρτιση, ως εάν ο καθηγητής να έχασε σ' εκείνο το σημείο την νηφαλιότητα που απαιτεί η ανάλυση μιας λέξης -με ό, τι από την προσοχή μας αναλογεί στην ανάλυση της λέξης "μπούρδα"-, ως εάν η λέξη να ήταν το πρόσχημα...

Ο Θάνος Bερέμης "Περί μπουρδολογίας"*

[http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_246_12/04/2009_310916]

[Η] διαφορά ανάμεσα στην μπούρδα και το ψέμα είναι ότι ο ψεύτης παρουσιάζει ως αληθινό κάτι που ο ίδιος θεωρεί ψέμα. Ο ψεύτης συνεπώς έχει σαφή άποψη περί του αληθινού. Ο μπουρδολόγος ενδέχεται να μη γνωρίζει, ή το πιθανότερο, να μην ενδιαφέρεται για την αλήθεια. Εκπέμπει ανοησίες, δηλαδή λεκτικές κατασκευές δίχως νόημα, ή ωραιολογίες που χαϊδεύουν τα αυτιά των ακροατών του χωρίς να εναποθέτουν εκεί κάποιο έλλογο μήνυμα […] Με τον ίδιο περίπου τρόπο το παλαιό διοικητικό συμβούλιο της πανεπιστημιακής ΠΟΣΔΕΠ (το οποίο ευτυχώς ανανεώθηκε πλήρως μετά τις πρόσφατες εκλογές), μην μπορώντας να ασκήσει κριτική στην καθολική ψήφο των φοιτητών για την εκλογή πρυτανικών αρχών (που θεσπίζει ο νέος νόμος–πλαίσιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση) επιστράτευσε την μπουρδολογία της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου πανεπιστημίου για να εμποδίσει την οποιαδήποτε μεταρρύθμιση. Η μεθοδευμένη μπουρδολογία συσκοτίζει το επίμαχο θέμα, μεταφέροντας τη συζήτηση σε άλλο μέτωπο αντιπαράθεσης, πιθανότατα του μέλλοντος. [http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_246_12/04/2009_310916] O Stuart Hall περί πολιτικής της νοηματοδότησης

Η αλλαγή των όρων ενός επιχειρήματος είναι εξαιρετικά δύσκολη, εφ’ όσον ο κυρίαρχος ορισμός του προβλήματος απαιτεί, με την επανάληψη, το βάρος και την αξιοπιστία εκείνων που τον προτείνουν ή τον αποδέχονται, την επικύρωση της “κοινής λογικής”. Τα επιχειρήματα που επιμένουν σ’ αυτόν τον ορισμό του προβλήματος θεωρούνται ότι αποτελούν “λογικό” επακόλουθο. Τα επιχειρήματα που επιδιώκουν να αλλάξουν τους όρους αναφοράς διαβάζονται “ως απομακρυνόμενα από το θέμα”

* Να σημειώσω ότι σύμφωνα με τα φτωχά ελληνικά μου [οπαδός της παλιάς ΠΟΣΔΕΠ, γαρ], μπουρδολογία σημαίνει λόγος περί μπούρδας. Η λέξη εμπεριέχει, κατά συνέπεια, το «περί» που την συνοδεύει στον τίτλο του δημοσιεύματος