Πλήθος οι καταγγελίες για τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις σε χώρους όπου διαβιούν ή συναθροίζονται μετανάστες και πρόσφυγες και την βία που συνεπάγονται. Σχεδόν δεν υπάρχει τίποτα άλλο να επικαλεστούμε, ενώ όλο και πιο συχνά επικαλούμαστε θεμελιακές αρχές του νομικού διαφωτισμού του 18ου αιώνα, αποσιωπώντας για λόγους οικονομίας ή αποτελεσματικότητας της επίκλησης, το γεγονός ότι τα δικαιώματα συνυπάρχουν με τις εξαιρέσεις τους.
Ωστόσο, το φαντασμαγορικό θέαμα της βίας που εκτυλίσσεται σχεδόν καθημερινά στη σκηνή των μεγάλων πόλεων, αυτή η υπερβολική, η σπάταλη βία σε ποιους απευθύνεται, ποιοι πρέπει να είναι οι θεατές της, τι πρέπει να "αποτρέψει".
Φοβάμαι ότι η απάντηση δεν εμπεριέχεται στην ιδέα του κυριαρχικού κράτους που επιδεικνύει την πυγμή του. Για την ακρίβεια, το τελετουργικό της βίας παραπέμπει μάλλον στην φαντασμαγορία των βασανισμών της προνεωτερικότητας κι έτσι μοιάζει ανορθολογικό, δεν ταιριάζει με τις σύγχρονες μορφές συγκρότησης του κράτους προκειμένου να συναθρώσουμε την υπερβολή και το θέαμα της βίας με την ζωτική ανάγκη αποκατάστασης της παντοδυναμίας κάποιας τρωθείσας κυριαρχικής εξουσίας.
Αν επιχειρήσουμε να αναλάβουμε εμείς τον ρόλο του κοινού, των θεατών της βίας, ο στόχος μοιάζει ακόμα πιο ανορθολογικός. Πρώτον, γιατί δεν ανήκουμε στην ίδια κατηγορία με τα θύματα της βίας για να "παραδειγματιστούμε", δεν είμαστε μετανάστες ή πρόσφυγες και, θεωρητικά τουλάχιστον, κατέχουμε αυτό που εκείνοι διεκδικούν. Δεύτερον, γιατί δεν πρόκειται για καταστολή εγκληματικότητας αλλά για καταστολή της ύπαρξης κι αυτό ξεπερνάει κατά πολύ τους διακηρυγμένους στόχους περί νόμου και τάξης οι οποίοι δεν απαιτούν αιματηρές διαδικασίες, δεν απαιτούν πρόβες για την "τελική λύση".
Οι ευρωπαίοι εταίροι μας, από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να νοιώθουν και ιδιαίτερα περήφανοι πνίγοντας τους κατατρεγμένους στη θάλασσα, για να τους δείξουμε ότι έχουμε κι εμείς καλές επιδόσεις σ' αυτόν τον τομέα. Όσο δε μεγαλώνει το κύμα της εισροής, τόσο αλλάζουν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της καταστολής του, οι βίαιες πρακτικές δεν αποσιωπώνται, η ανάρμοστη εικόνα δεν κρύβεται σαν να είναι αυτό ακριβώς που πρέπει να λειτουργήσει, να κυκλοφορήσει η θέα του βασανισμένου σώματος, να πάει μακρυά, να πάει να συναντήσει τους άλλους που ετοιμάζονται για το μεγάλο ταξίδι, να τους τρομάξει, να τους αποτρέψει.
Φοβάμαι ότι μόνον έτσι αποκτά νόημα η ανάρμοστη εικόνα, εάν οι θεατές της βρίσκονται έξω από το πεδίο παραγωγής της κι ο στόχος είναι να μην τολμήσουν διαβούν ποτέ τα σύνορα. Ο άνθρωπος είναι αυτοσκοπός και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως μέσο άσκησης πολιτικών, λένε τα συντάγματά μας. Και δεν χρειάζεται καν να ξεσκονίσουμε τα κεφάλαια των εξαιρέσεων γιατί τούτοι οι ταξιδιώτες δεν νοούνται άνθρωποι κι έτσι μπορείς να βάζεις ποντικοπαγίδες για να τους ξεκαθαρίσεις , όλο και πιο πολλές, μέχρι να φτάσουν τα μαντάτα στα πέρατα της κοινωνίας των ποντικών μήπως κι αλλάξουν οι διαδρομές.
Ωστόσο, το φαντασμαγορικό θέαμα της βίας που εκτυλίσσεται σχεδόν καθημερινά στη σκηνή των μεγάλων πόλεων, αυτή η υπερβολική, η σπάταλη βία σε ποιους απευθύνεται, ποιοι πρέπει να είναι οι θεατές της, τι πρέπει να "αποτρέψει".
Φοβάμαι ότι η απάντηση δεν εμπεριέχεται στην ιδέα του κυριαρχικού κράτους που επιδεικνύει την πυγμή του. Για την ακρίβεια, το τελετουργικό της βίας παραπέμπει μάλλον στην φαντασμαγορία των βασανισμών της προνεωτερικότητας κι έτσι μοιάζει ανορθολογικό, δεν ταιριάζει με τις σύγχρονες μορφές συγκρότησης του κράτους προκειμένου να συναθρώσουμε την υπερβολή και το θέαμα της βίας με την ζωτική ανάγκη αποκατάστασης της παντοδυναμίας κάποιας τρωθείσας κυριαρχικής εξουσίας.
Αν επιχειρήσουμε να αναλάβουμε εμείς τον ρόλο του κοινού, των θεατών της βίας, ο στόχος μοιάζει ακόμα πιο ανορθολογικός. Πρώτον, γιατί δεν ανήκουμε στην ίδια κατηγορία με τα θύματα της βίας για να "παραδειγματιστούμε", δεν είμαστε μετανάστες ή πρόσφυγες και, θεωρητικά τουλάχιστον, κατέχουμε αυτό που εκείνοι διεκδικούν. Δεύτερον, γιατί δεν πρόκειται για καταστολή εγκληματικότητας αλλά για καταστολή της ύπαρξης κι αυτό ξεπερνάει κατά πολύ τους διακηρυγμένους στόχους περί νόμου και τάξης οι οποίοι δεν απαιτούν αιματηρές διαδικασίες, δεν απαιτούν πρόβες για την "τελική λύση".
Οι ευρωπαίοι εταίροι μας, από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να νοιώθουν και ιδιαίτερα περήφανοι πνίγοντας τους κατατρεγμένους στη θάλασσα, για να τους δείξουμε ότι έχουμε κι εμείς καλές επιδόσεις σ' αυτόν τον τομέα. Όσο δε μεγαλώνει το κύμα της εισροής, τόσο αλλάζουν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της καταστολής του, οι βίαιες πρακτικές δεν αποσιωπώνται, η ανάρμοστη εικόνα δεν κρύβεται σαν να είναι αυτό ακριβώς που πρέπει να λειτουργήσει, να κυκλοφορήσει η θέα του βασανισμένου σώματος, να πάει μακρυά, να πάει να συναντήσει τους άλλους που ετοιμάζονται για το μεγάλο ταξίδι, να τους τρομάξει, να τους αποτρέψει.
Φοβάμαι ότι μόνον έτσι αποκτά νόημα η ανάρμοστη εικόνα, εάν οι θεατές της βρίσκονται έξω από το πεδίο παραγωγής της κι ο στόχος είναι να μην τολμήσουν διαβούν ποτέ τα σύνορα. Ο άνθρωπος είναι αυτοσκοπός και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως μέσο άσκησης πολιτικών, λένε τα συντάγματά μας. Και δεν χρειάζεται καν να ξεσκονίσουμε τα κεφάλαια των εξαιρέσεων γιατί τούτοι οι ταξιδιώτες δεν νοούνται άνθρωποι κι έτσι μπορείς να βάζεις ποντικοπαγίδες για να τους ξεκαθαρίσεις , όλο και πιο πολλές, μέχρι να φτάσουν τα μαντάτα στα πέρατα της κοινωνίας των ποντικών μήπως κι αλλάξουν οι διαδρομές.
[η εικόνα είναι από τη διεύθυνση:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου