Κυριακή 8 Μαρτίου 2009

Το έγκλειστο γυναικείο σώμα

Αν η βία, σε κάθε δυνατή εκδοχή της, ενδημεί στην ίδια τη συνθήκη του εγκλεισμού θα όριζα ως κρίσιμο ζήτημα το "σκοτεινό" της κομμάτι, αυτό που συναρτάται με τις απαιτήσεις, τους κανόνες και τους στόχους της φυλακής κι αφήνει έκθετες στο ενδεχόμενο κυρώσεων τις προσπάθειες να αντισταθεί ο εαυτός σ’ αυτό που ορίζει ο Goffman στα Άσυλα, «αποσάρκωση της ύπαρξης ως το κόκαλο». Λέει ο Goffman: Οι τρόφιμοι προέρχονται από έναν οικείο κόσμο, μια παρούσα κουλτούρα (τρόπο ζωής, δραστηριοτήτων κλπ) που θεωρούσαν δεδομένο πριν την είσοδό τους στο ίδρυμα. Με την είσοδό τους στο ίδρυμα απογυμνώνονται αυτόματα από μια σειρά σημαντικά στοιχεία αυτού του οικείου κόσμου, τα οποία αποτελούσαν στήριγμα και ήταν υποδηλωτικά της ταυτότητάς τους. Θεωρώ ότι μείζον ανάμεσα σ’ αυτά τα στοιχεία είναι η προσωπική αξιοπρέπεια, η οποία επαναπροσδιορίζεται συνεχώς σ’ αυτήν την οδυνηρή διαδικασία όπου ο έγκλειστος διαπραγματεύεται την ταυτότητά του απέναντι σε μια ισχυρή δομή που του ορίζει ποιος είναι και περιορίζει τις δυνατότητες «περισάρκωσης του εαυτού».
Αφορμή γι’ αυτές τις σκέψεις μου έδωσαν τα δημοσιεύματα στην εφημερίδα ΕΠΟΧΗ,* τα οποία αναφέρονται στην κολπική έρευνα στην οποία υποβάλλονται οι κρατούμενες [με τυπικούς όρους, εμφανίζεται ως μέτρο για την αποφυγή της εισαγωγής ναρκωτικών στις φυλακές], στις αντιδράσεις τους απέναντι σ' αυτήν την μεταχείριση και τις συνακόλουθες κυρώσεις [εγκλεισμός στην απομόνωση] Το θέμα αυτό ελπίζω να αποτελέσει αφορμή για την ανταλλαγή απόψεων που να αφορούν ευρύτερα το έγκλειστο γυναικείο σώμα, την μιαντική έκθεση και τις παραμορφώσεις που υφίσταται, την αναπαράσταση της γυναικείας εγκληματικότητας ως «πράξη ενάντια στην γυναικεία φύση»... Θέματα τα οποία μόνον τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να εμφανίζεται στον δημόσιο λόγο, καθώς η ανδροκεντρική δομή των θεσμών του τιμωρητικού μηχανισμού και οι συνακόλουθες προκαταλήψεις, συντελούν στην αναπαράσταση της φυλακής ως "ανδρικής υπόθεσης". ** Καθώς δε έγραφα αυτό το σημείωμα, θυμήθηκα μια ιδιαίτερα σκληρή σκηνή από την ταινία “Boys don’ t cry”, η οποία αναπαριστά μια εξω-θεσμική μεν αλλά εμβληματική μορφή κύρωσης της απόκλισης από την γυναικεία κανονικότητα. Είναι η σκηνή του βιασμού, όπου η διεκδίκηση της ανδρικής ταυτότητας από την [ή τον;] Brandon Teena τιμωρείται με την κτηνώδη παραβίαση του [γυναικείου] βιολογικού σώματος. * [1] Το πρώτο δημοσίευμα της ΕΠΟΧΗΣ της 8/2/ 2009 ΠΟΛΛΕΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΕΣ ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΗΝ ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΤΙΚΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Για το ίδιο θέμα βλέπε επίσης το δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας της 6 / 3/ 2009, το οποίο υπογράφει η Ιωάννα Σωτήρχου http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=9982900,24164660 ** Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης εντάσσεται το κείμενο της Μαρίας Τσιγάρα στην ανάρτηση "Η μιαρότητα ως αντίσταση και ως ανάδυση του φύλου, στις φυλακές Armagh"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου