κατασκευάζοντας την
εικόνα...
Αβατο στη γνώση, άσυλο στο
έγκλημα Φοιτητές, αλλά κυρίως εξωπανεπιστημιακά άτομα έχουν μετατρέψει
αίθουσες και γραφεία εντός των ΑΕΙ σε «αναρχικές νησίδες» Του Αποστολου Λακασα
....κατασκευάζοντας την
συναίνεση
από τον κυριακάτικο Τύπο
(22/3/2009), όπως αναφέρονται στο tvxs [http://www.tvxs.gr/v7925] Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο δημοσκοπήσεις για
την εγκληματικότητα που δημοσιεύονται στον κυριακάτικο Τύπο: της Public Issue
για την Καθημερινή και της Alco για το Πρώτο Θέμα. Οι δημοσκοπήσεις δημιουργούν
έντονο προβληματισμό, τόσο για την εικόνα της ελληνικής κοινωνίας που
προβάλλουν, όσο και για τις ερμηνείες που προσφέρουν. Και οι δύο δημοσκοπήσεις
πραγματοποιήθηκαν την ίδια χρονική περίοδο: στις 19-20/03 της Public Issue και
στις 18-20/03 της Alco – δηλαδή αμέσως μετά την ανακοίνωση των μέτρων για την
κουκούλα και την περιύβριση αρχής. Παρουσιάζουν τους Έλληνες «σίγουρα
φοβισμένους» από την κοινωνική βία (κατά 59%, Public Issue), να θεωρούν την
εγκληματικότητα το πλέον ανησυχητικό πεδίο στη ζωή τους (κατά 53,2%, Alco).
Στην ερώτηση αν συμφωνεί με τις επιπλέον ποινές σε όσους παρανομούν με
κουκούλα, φαίνεται να απαντά θετικά το 62% των πολιτών στη δημοσκόπηση της Alco
και το 59% των πολιτών στη δημοσκόπηση της Public Issue. Στην ερώτηση αν πρέπει
να επεμβαίνει η αστυνομία στο πανεπιστήμιο κατά την τέλεση αδικημάτων, οι
ερωτηθέντες από την Alco απαντούν θετικά κατά 75,8%. Σε παρεμφερή ερώτηση της
Public Issue (αν πρέπει να επεμβαίνει η αστυνομία όταν γίνονται διαδηλώσεις και
καταλήψεις στα πανεπιστήμια) φέρεται να απαντά θετικά το 70% των πολιτών. Η
Alco και το Πρώτο Θέμα υποστηρίζουν ότι το 78% των πολιτών ζητά πιο σκληρά
μέτρα για την εγκληματικότητα. Παρουσιάζουν τους πολίτες να επιρρίπτουν την
πολιτική ευθύνη για την κατάσταση της ΕΛΑΣ κατά 50,6% στον Κ. Καραμανλή, κατά
13,7% στον Π. Παυλόπουλο και κατά 10% στον Χρ. Μαρκογιαννάκη. Υποστηρίζουν
τέλος ότι κατά 72,3%, οι πολίτες συμφωνούν με τις ταχύτερες απελάσεις και
επαναπροωθήσεις των λαθρομεταναστών. Η Public Issue και η Καθημερινή υποστηρίζουν
ότι το 49% των ερωτηθέντων κρίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει καν πανεπιστημιακό
άσυλο. Παρουσιάζουν τους πολίτες διχασμένους, όταν τους τίθεται το ερώτημα αν
προτάσσουν την αυστηρή εφαρμογή του νόμου και της τάξης (39%) ή θεωρούν
υπέρτερη προτεραιότητα την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των
ελευθεριών του πολίτη (36%). Τέλος, δείχνουν ότι το 41% των πολιτών κρίνει ότι
δεν φέρουν αποτέλεσμα τα μέτρα της κυβέρνησης (με το 38% να υποστηρίζει το
αντίθετο), ενώ το 59% των πολιτών δεν εμπιστεύεται την αστυνομία να
αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα. Η εικόνα που παρουσιάζουν οι δημοσκοπήσεις
είναι σίγουρα ζοφερή και άφθονα τα σχόλια που μπορούν να προκαλέσουν. Ένα
εύλογο ερώτημα που δημιουργείται, όμως, είναι κατά πόσο θα μπορούσαν να βγουν
διαφορετικά αποτελέσματα. Επί πέντε ολόκληρες ημέρες, ακριβώς πριν από τη
διεξαγωγή των δημοσκοπήσεων, η συντριπτική πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης
παρουσίαζε την ίδια ακριβώς εικόνα για τη βία, την ίδια ακριβώς άποψη για το
άσυλο, τις ίδιες ακριβώς ιδέες για την κουκούλα με εκείνες των δύο
δημοσκοπήσεων. Χωρίς να υπονοείται η απευθείας συνάρτηση των δύο, πόσο
ανεπηρέαστη μπορεί να παραμείνει η κοινή γνώμη από το σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ;
Προσοχή επίσης χρειάζεται στην ερμηνεία των στοιχείων, έτσι όπως γίνεται στα
κείμενα των εφημερίδων που συνοδεύουν τις δημοσκοπήσεις. Το Πρώτο Θέμα, λόγου
χάρη, εξισώνει το 75,8% των ερωτηθέντων που λένε «ναι» στην παρέμβαση της
αστυνομίας στα πανεπιστήμια σε περίπτωση τέλεσης εγκληματικών πράξεων, με την
κατάφαση στην αλλαγή των προϋποθέσεων για το άσυλο. Διαστρεβλώνει, λοιπόν, την
απάντηση, προβάλλοντας τη δική του πολιτική θέση, εφόσον ο νόμος ήδη προβλέπει
την παρέμβαση της αστυνομίας σε τέτοιες περιπτώσεις, απλώς με την άδεια των
πρυτανικών αρχών. Αντίστοιχη παρερμηνεία των αποτελεσμάτων της δημοσκόπησης
παρατηρείται και στην Καθημερινή: Σε ερώτηση για το αν οι κάμερες ασφαλείας
περισσότερο προστατεύουν τα δικαιώματα των πολιτών ή περισσότερο παραβιάζουν τα
ατομικά και πολιτικά δικαιώματα των πολιτών, το 49% απαντά το πρώτο και το 38%
το δεύτερο. Στα μάτια της εφημερίδας, αυτό σημαίνει ότι «θετικά εξακολουθούν να
αντιμετωπίζουν οι ερωτηθέντες και τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι
κάμερες ασφαλείας για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας». Κάτι που μάλλον
μοιάζει με λογικό άλμα, παρά με ακριβή ερμηνεία των αποτελεσμάτων της
δημοσκόπησης... http://www.tvxs.gr/v7918 Η κουκούλα, οι κάμερες, η περιύβριση αρχής, ο
περιορισμός των προφυλακίσεων, το ενδεχόμενο επέκτασης του ωραρίου λειτουργίας
των δικαστηρίων, η απόδραση Παλαιοκώστα – Ριζάι κι ο νόμος περί ευθύνης
υπουργών αποτελούν τα θέματα τα οποία κλήθηκε να σχολιάσει σε συνέντευξή του
στο "Πρώτο Θέμα" ο υπουργός Δικαιοσύνης Ν. Δένδιας. Αναφορικά με το
θέμα των κουκουλοφόρων και τις αντιδράσεις που έχουν προκαλέσει τα νέα μέτρα, ο
υπουργός δηλώνει πως τα μέτρα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Εκτιμά δε,
ότι "πρόκειται για μέτρα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας
και της έννομης τάξης να εκφράσουν την απαξία τους προς μια συγκεκριμένη
συμπεριφορά: τη διενέργεια εγκληματικών πράξεων με απόκρυψη
χαρακτηριστικών". Συνεχίζει, ορίζοντας την αλλοίωση των χαρακτηριστικών ως
"την πλήρη κάλυψη του προσώπου του δράστη", χωρίς να μπαίνει σε
λεπτομέρειες, καθώς αυτές θα συζητηθούν στο πλαίσιο της Ολομέλειας της Βουλής,
όπως λέει. Κίνδυνος για αυθαίρετες συλλήψεις δεν υπάρχει, πιστεύει, γιατί
"έχουμε ένα νομοθέτημα σαφές και νομοτεχνικά επαρκές". Ο κ. Δένδιας
παραδέχεται ότι η νομοθετική ρύθμιση για δίωξη όσων εξυβρίζουν δημόσιο λειτουργό
αποτελούσε πάγιο αίτημα κυρίως της πολιτικής ηγεσίας των διωκτικών αρχών.
"Ξεκαθαρίζει" ότι το εν λόγω άρθρο αφορά στους κουκουλοφόρους, δηλαδή
ότι η εξύβριση πρέπει να προέρχεται από κουκουλοφόρους για να χωρεί
αυτεπάγγελτη δίωξη. Θετικός εμφανίζεται ο υπουργός στο ενδεχόμενο
επαναλειτουργίας των καμερών, ως ένα μέτρο που θα μπορούσε να βοηθήσει την
τήρηση της δημόσιας τάξης στο κέντρο της Αθήνας. Ουσιαστικό αποτέλεσμα στο θέμα
του σωφρονιστικού συστήματος μπορεί να υπάρξει μόνο μετά από 10 χρόνια, το έτος
2019, δηλαδή, όπως εκτιμά. Για την απόδραση Παλαιοκώστα – Ριζάι επιμένει ότι
υπήρξε συνεργασία των δραπετών με πρόσωπα εντός του Κορυδαλλού. "Η
τελευταία απόδραση δεν ήταν μόνο ζήτημα συρματοπλέγματος... Θα μπορούσε να
αποτραπεί και χωρίς την απώλεια ανθρώπινης ζωής", αναφέρει. Τέλος,
τάσσεται υπέρ της αλλαγής του νόμου περί ευθύνης υπουργών και αφήνει ανοιχτό το
ενδεχόμενο να επεκταθεί το ωράριο λειτουργίας των δικαστηρίων.
consensus politics
Ο Hall (1973) υποστηρίζει
πως η «πολιτική της συναίνεσης» (consensus politics) αποτελεί την σταθερή μορφή
θεσμοποιημένης πολιτικής στα πλαίσια της αναπτυγμένης καπιταλιστικής κοινωνικής
οργάνωσης. Πρόκειται για στρατηγική απόκτησης και διαχείρισης της συγκατάθεσης
των πληθυσμών που συγκροτούν το κοινωνικό σώμα, με κεντρικό ιδεολογικό άξονα
την ανάδειξη του «εθνικού συμφέροντος» (national interest) ως ισχυρότερου κάθε
άλλης μορφής συλλογικού κοινωνικού συμφέροντος. Κατά τον Hall, η τάση
καθιέρωσης συναινετικών μορφών κυριαρχίας στα πλαίσια της πολιτικής διαδικασίας
συναντά τις αντιθέσεις εναλλακτικών μορφών πολιτικής δραστηριότητας, που δεν
προωθούν απλώς ανταγωνιστικά συμφέροντα στο πλαίσιο της ταξικής διαμάχης, αλλά
τονίζουν τον βαθμό διαφοροποίησης τους από τις θεσμοποιημένες διαδικασίες ως
τέτοιες. Οι αντιτιθέμενες αυτές ομάδες ερμηνεύονται με όρους παρέκκλισης, οι
οποίοι βαθμιαία συγκροτούν τη βάση της απονομιμοποίησης τους και της
συνακόλουθης επιβολής συναινετικών κανόνων και άσκησης κοινωνικού ελέγχου. Υπό
αυτή την έννοια, η πορεία προς την πολιτική της συναίνεσης «τείνει να παράγει
σαν απάντηση έναν ιδιαίτερο τύπο αντιθετικού κινήματος: την πολιτική
παρέκκλιση» (1973: 274). Αναφέρεται επίσης πως οι περιθωριακές και μη
θεσμοποιημένες πολιτικές μειοψηφίες μοιράζονται με τους κοινωνικά
παρεκκλίνοντες τον ορισμό των πράξεων τους με όρους «κοινωνικού προβλήματος»,
με συνέπεια την αποπολιτικοποίηση του χαρακτήρα τους (1973:267).
[Από το άρθρο του Α. Νικολαϊδη, 2006, “Μέσα μαζικής
επικοινωνίας και φυλακή: Η περίπτωση της εξέγερσης στις φυλακές Κορυδαλλού τον
Νοέμβριο του 1995”. Οι αναφορές στον Stuart Hall (1973) είναι από το άρθρο του: «Deviance, politics and the media», στο Rock, P. & McIntosh, M. (επιμέλεια), Deviance and social control, London: Tavistock,
261-305]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου