Franco Basaglia

[εκδόσεις έργων του στα ελληνικά και το κείμενό του "Το σώμα του Τσε Γκεβάρα"]

Αυτό το οποίο εξυπηρετούν τόσο η ιατρική όσο και η ποινική ιδεολογία είναι, διαμέσου αυθεντικών εννοιολογήσεων του μη φυσιολογικού, να περιορίσουν το φαινόμενο μεταθέτοντάς το σ’ ένα πεδίο που διασφαλίζει την εγκυρότητα των κανόνων. Δεν πρόκειται για μια τεχνική απάντηση σε εξειδικευμένα προβλήματα, αλλά για μια αμυντική στρατηγική που τείνει στη διατήρηση του status quo σε όλα τα επίπεδα.

[F. Basaglia, F. Basaglia – Ongaro (1976), La maggioranza deviante. L’ ideologia del controllo sociale totale, Torino: Einaudi, σελ. 20]

Το όνομα του Franco Basaglia είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορία του αντιψυχιατρικού κινήματος των δεκαετιών ’60 και ’70 στην Ιταλία, με τις κριτικές που ασκήθηκαν στους ψυχιατρικούς θεσμούς και τον αντιθεραπευτικό τους χαρακτήρα, στην ιδεολογία «ομαλότητας» που συντηρούν. Το όνομα του Franco Basaglia είναι επίσης άρρηκτα συνδεδεμένο και με τα προγράμματα αποϊατρικοποίησης, αυτοθεραπείας κλπ., που άνθισαν την ίδια περίοδο μέσα από τις κριτικές στην ιδρυματική μεταχείριση και την επισήμανση του αντιθεραπευτικού της χαρακτήρα. Ήρθαν όμως χαλεποί καιροί και έτσι η ιστορία αυτή δεν αναφέρεται πλέον μόνον στα "πειράματα ελευθερίας", αλλά στην αντοχή των ψυχιατρικών θεσμών στο χρόνο και στην ικανότητά τους να απορροφούν τους κραδασμούς και να επιβιώνουν αλώβητοι. "Το δημόσιο ψυχιατρείο μοιάζει εξίσου ανθεκτικό με τη φυλακή, τουλάχιστον για τα άτομα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να προσφύγουν στην ελεύθερη αγορά θεραπείας", λέει ο S. Pfohl (Images of deviance and social control: a sociological history, 1994, New York: McGraw-Hill σελ. 141)

Πρόσφατα εκδόθηκαν στα ελληνικά δύο έργα του Franco Basaglia: «Οι θεσμοί της βίας και άλλα κείμενα» εκδ. «Τετράδια Ψυχιατρικής» - «Βιβλιοτεχνία» «Εναλλακτική Ψυχιατρική» εκδ. Καστανιώτη Η παρουσίασή τους έγινε την Τετάρτη 25 Φλεβάρη στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε εκδήλωση που οργάνωσε η Πανελλαδική Συσπείρωση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση (http://www.psyspirosi.gr/) Στην εκδήλωση μοιράστηκε το κείμενο με τίτλο "Το σώμα του Τσε Γκεβάρα", γραμμένο από τον Franco Basaglia και την Franca Basaglia – Ongaro αμέσως μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Τσε από τα ΜΜΕ. Βρίσκεται στην ιστοσελίδα της Συσπείρωσης [http://www.psyspirosi.gr/index.php/2009-03-14-22-07-33]