ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΑΡΕΧΟΥΝ
Εκπρόσωποι και στελέχη από ΚΨΥ και Κινητές Μονάδες ψυχικής υγείας πήραν μέρος, στις 14 και 15 Δεκεμβρίου 2011, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στις εργασίες της διημερίδας «Η Κοινοτική Ψυχική Υγεία στη σημερινή περίοδο της οικονομικής κρίσης», ανοίγοντας, για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, μιαν επικοινωνία και ένα διάλογο, μεταξύ αυτών ακριβώς που είναι έμπρακτα στην πρώτη γραμμή της κοινοτικής ψυχικής υγείας, για το πώς διαμορφώνεται υπό τις παρούσες συνθήκες το αίτημα που απευθύνεται στις κοινοτικές υπηρεσίες, για το τι σημαίνει και πώς συγκροτείται ένα ολοκληρωμένο σύστημα κοινοτικών υπηρεσιών εν μέσω των σημερινών συνθηκών της κρίσης, που απειλεί την ίδια ύπαρξη υπηρεσιών με μακρόχρονη ιστορική διαδρομή και αναντικατάστατη προσφορά.
Σε μια περίοδο που διαγράφεται μια αλματώδης αύξηση των αιτημάτων, ολοένα πιο πολύπλοκων, καθώς ο μέχρι τώρα τρόπος ζωής των ανθρώπων και τα ποικίλα υποστηρικτικά τους συστήματα (οικογένεια κλπ) μπαίνουν σε κρίση και καταρρέουν, οι ίδιες πολιτικές που παράγουν αυτή την αύξηση οδηγούν ταυτόχρονα στην αποδόμηση των υπηρεσιών που καλούνται ν΄ απαντήσουν, φέρνοντας μερικές από αυτές στο χείλος της απλής επιβίωσης και στα όρια της απλώς εικονικής παρουσίας.
Από όλες τις πλευρές εκφράστηκε η ανάγκη και η επιθυμία αυτή η πρώτη συνάντηση ν΄ αποτελέσει την αρχή μιας σταθερής επικοινωνίας μεταξύ των ΚΨΥ (ενός δικτύου που μέλει να εγκαθιδρυθεί), για την περαιτέρω ανταλλαγή εμπειρίας, πρακτικών, τρόπων οργάνωσης, μεθόδων προσέγγισης, με στόχο την εξεύρεση κοινών τόπων για μια πολιτική για την κοινοτική ψυχική υγεία.
Ως τέτοιοι κοινοί τόποι προσδιορίστηκαν, σ΄ αυτή την πρώτη ανταλλαγή, το πλήρες και ολοκληρωμένο δίκτυο υπηρεσιών, που λειτουργεί απαντώντας στο σύνολο των αναγκών για ψυχική υγεία (με έμφαση στις πιο σοβαρές ψυχικές διαταραχές) ενός ορισμένου πληθυσμιακού τομέα ευθύνης (όχι πάνω από 100.000 κατοίκους), στον οποίο θα πρέπει να παρέχονται υπηρεσίες πρόληψης, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας, παρέμβασης στην κρίση και θεραπευτικής και κοινωνικής φροντίδας, για την στήριξη του ψυχικά πάσχοντος στον τόπο κατοικίας και γενικώς, εντός του κοινωνικού ιστού, μέσα από μια κίνηση της υπηρεσίας ‘προς’ το αίτημα (κατ΄ οίκον επισκέψεις κλπ).
Στα πλαίσια του τομέα, το ΚΨΥ αποτελεί την κεντρική υπηρεσία γύρω από την οποία διαρθρώνεται το δίκτυο, με απαραίτητη την διασύνδεση με μια μονάδα νοσηλείας, αλλά και ένα πλέγμα στεγαστικών μονάδων, όπως και δομών και υπηρεσιών για διασφάλιση της ένταξης και στήριξης στην εργασία, ενώ, παράλληλα, θεωρήθηκε εκ των ουκ άνευ η αναζήτηση διασύνδεσης με την Πρωτοβάθμια Υγεία παρόλο τον ανεπαρκή, αυτοαναφορικό, κατακερματισμένο και εσωστρεφή της χαρακτήρα.
Η υπηρεσία ψυχικής υγείας πρέπει να διασυνδέεται, επιπλέον, με όλες τις κοινωνικές/προνοιακές υπηρεσίες, φορείς, συλλογικότητες και κινήσεις σε τοπικό επίπεδο προκειμένου να κινητοποιήσει πόρους και υποστηρικτικά συστήματα τους για τους χρήστες των υπηρεσιών, όσο και για την εκτύλιξη διαδικασιών που συντελούν στην αντιμετώπιση των ψυχολογικών επιπτώσεων της κρίσης πάνω σε πλατιά στρώματα του πληθυσμού.
Το δίκτυο αυτό των υπηρεσιών θα πρέπει, ως θεωρητική και πρακτική κατεύθυνση και ως τρόπος οργάνωσης, να λειτουργεί εναλλακτικά προς το ψυχιατρικό ίδρυμα, δηλαδή, προς την λογική και την πρακτική του εγκλεισμού, μέσα από την δημιουργία των όρων για την εγκαθίδρυση μιας διαφορετικής σχέσης με τον ψυχικά πάσχοντα που θα σέβεται και θα διασφαλίζει δικαιώματα και ποιότητα παροχής υπηρεσιών.
Το δίκτυο των τομεοποιημένων υπηρεσιών δεν είναι δυνατόν να υπάρξει και να είναι αποτελεσματικό χωρίς την άμεση εξασφάλιση προσωπικού (προσλήψεις) όλων των ειδικοτήτων, αυτών που έχει ανάγκη η κάθε υπηρεσία και χωρίς την διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα των ΚΨΥ, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή κάτω από απειλή, καθώς προωθείται η ιδιωτικοποίησή τους μέσω αλλαγής της σχετικής νομοθεσίας (2716/99), έτσι ώστε να εκχωρείται η δυνατότητα ίδρυσης ΚΨΥ και σε ΜΚΟ. Τα υπάρχοντα ΚΨΥ ωθούνται μέσω της στέρησης πόρων και προσωπικού σε αδιέξοδο και πιθανόν, ορισμένα και στο κλείσιμο. Αλλά η Ομάδα για την Αναθεώρηση του «Ψυχαργώς» προτείνει την ίδρυση, μέσω του ΕΣΠΑ, 15 καινούργιων ΚΨΥ από ΜΚΟ.
Αντίστοιχα ισχύουν για τις παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες, πάντα ισχνές και ανεπαρκείς, εντός ενός συστήματος που για τα παιδιά, ιδιαίτερα αυτά με τις πιο πολύπλοκες ανάγκες, επιφυλάσσει, αντί για φροντίδα και ένταξη, την ιδρυματική αποθήκη.
Σε μια κατάσταση που οι επίσημες πολιτικές αιωρούνται, υπό το κράτος της αλεστικής μηχανής του μνημονίου, ανάμεσα στο κλείσιμο των ψυχιατρείων (σε μια καταργησιακή λογική και όχι μέσω της οικοδόμησης ολοκληρωμένων εναλλακτικών υπηρεσιών) και στην επικρεμάμενη απειλή, αντί να κλείσουν, να ξαναγεμίσουν με ενοίκους στεγαστικών δομών που φυλλοροούν λόγω έλλειψης χρηματοδότησης (οι οποίοι είχαν μεταστεγαστεί εκεί από τα ψυχιατρεία και τώρα διατρέχουν τον κίνδυνο να επιστρέψουν σ΄ αυτά), η επαγρύπνηση όλων των λειτουργών ψυχικής υγείας και ιδιαίτερα όσων δίνουν τη μάχη από το δύσκολο μέτωπο της κοινοτικής ψυχικής υγείας, η ανάγκη για συσπείρωση, για συγκλίσεις και κοινές διεκδικήσεις είναι όσο ποτέ αναγκαία.
Καλούμε όλα τα ΚΨΥ πανελλαδικά, και όσα δεν μπόρεσαν, για ποικίλους λόγους, να παρευρεθούν στην διημερίδα του Δεκέμβρη 2011, να συντονιστούν και να μπουν στο δίκτυο επικοινωνίας, μαζί μ’ αυτά που συμμετείχαν.
Να επεξεργαστούμε αυτή τη σύγκλιση (να προχωρήσουμε, πχ, στη συλλογή ενιαίων στοιχείων για όλα τα ΚΨΥ, να επεξεργαστούμε από κοινού τους πιθανόν διαφοροποιημένους τρόπους απάντησής μας σε συγκεκριμένες ανάγκες των χρηστών κοκ), να οργανώσουμε περαιτέρω συζητήσεις, κοινές δράσεις, διεκδικήσεις.
Να εγκαθιδρύσουμε άμεσα μια ροή πληροφοριών μεταξύ όλων των ΚΨΥ προκειμένου, αφενός, η πληροφορία να κυκλοφορεί παντού και αφετέρου, για να μπορεί να οργανώνεται κοινή, πανελλαδική δράση στήριξης και υπεράσπισης όποιας υπηρεσίας υφίσταται μέτρα αποδόμησης, εξασθένισης και ακύρωσης της.
Μια επόμενη συνάντηση των ΚΨΥ, συλλογικά οργανωμένη αυτή τη φορά, θα ήταν δυνατή μετά από μερικούς μήνες, με προσδιορισμένη θεματολογία που θα προωθούσε παραπέρα την συζήτηση που άνοιξε στην διημερίδα.
Κινητή Μονάδα Αλεξανδρούπολης, Κων/νος Μπίκος, Δ/ντής ψυχίατρος
Εξωνοσοκομειακή μονάδα τύπου ΚΨΥ, του ΨΤ Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, Μαρία Σαμακουρή, επίκουρη καθηγήτρια ψυχιατρικής
ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων, Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου, Δ/ντής ψυχίατρος
ΚΨΥ Βύρωνα/Καισαριανής, Δημήτρης Πλουμπίδης, αναπληρωτής καθηγητής Ψυχιατρικής
ΚΨΥ Κατερίνης, Γιώργος Αγγελίδης, Δ/ντής ψυχίατρος
ΚΨΥ Κέρκυρας, Ανδρέας Κατσαρός, Δ/ντής ψυχίατρος
ΚΨΥ Κορυδαλλού, Βασίλης Φωτόπουλος, Δ/ντής ψυχίατρος
ΚΨΥ Παπάγου/Χολαργού-ΕΠΙΨΥ, Γιάννης Δημόπουλος, ψυχίατρος- ψυχαναλυτής, επιστημονικός υπεύθυνος
ΚΨΥ Περιστερίου, Γρηγόρης Τυχόπουλος, Δ/ντής ψυχίατρος
ΚΨΥ Ρεθύμνου, Αντώνης Λιοδάκης, Δ/ντής ψυχίατρος
ΚΨΥ Σερρών, Ροδόπη Νικολάρα, Δ/ντρια ψυχίατρος
ΚΨΥ Χαλανδρίου, Αλίκη Ρίζου, Δ/ντρια ψυχίατρος
ΚΨΥ Χαλκίδας, Αφροδίτη Καψάλη, Δ/ντρια ψυχίατρος
ΚΨΥ Χανίων, Γιώργος Κοκκινάκος, Δ/ντής ψυχίατρος
12/1/2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου